Κάποτε, έβγαινες για φαγητό και το μόνο δίλημμα που είχες ήταν αν θα πιεις κόκκινο ή λευκό. Εύκολη ζωή, σωστά; Τώρα, με το που φτάσει ο σομελιέ, σε κοιτάζει σαν να έχεις κάνει διδακτορικό στα σταφύλια και αρχίζει τις φιλοσοφικές του αναλύσεις: “Αυτό το κρασί είναι ιδιαίτερα στρογγυλό”, “Αισθάνομαι νότες καπνού με υπόνοιες δέρματος”, “Τόσο βελούδινη επίγευση που θυμίζει τη στοργική αγκαλιά μιας γιαγιάς”. Και εσύ εκεί. Να κοιτάς το ποτήρι σου και να αναρωτιέσαι τι διάολο σημαίνουν όλα αυτά…
Τι είναι το “στρογγυλό” κρασί; Ας το πάρουμε από την αρχή. Όταν ο σομελιέ σου λέει ότι ένα κρασί είναι “στρογγυλό”, μην ψάχνεις για γεωμετρικά σχήματα στο ποτήρι σου. Δεν θα δεις ούτε κύκλους, ούτε τετράγωνα, ούτε τρίγωνα. Ο όρος αυτός αναφέρεται στο πόσο «ομαλά» και ισορροπημένα είναι τα γευστικά του χαρακτηριστικά. Σκέψου ένα κρασί που δεν σου χτυπάει αμέσως στο στόμα με υπερβολική οξύτητα ή τανίνες. Τα πάντα είναι… κυριολεκτικά «στρογγυλά». Είναι σαν να πίνεις κρασί και να σκέφτεσαι: “Ω, αυτό ήταν ευχάριστο!” χωρίς να πρέπει να υπομείνεις μια γευστική επίθεση που σε κάνει να μορφάζεις σαν να έφαγες λεμόνι. Άρα, ένα στρογγυλό κρασί είναι ένα κρασί με μαλακές τανίνες, ισορροπημένη οξύτητα και γενικά μια αίσθηση ότι όλα τα γευστικά του στοιχεία είναι σε πλήρη αρμονία.
Τι ΔΕΝ είναι στρογγυλό κρασί: Δεν είναι κρασί που σε χτυπάει σαν κεραυνός στο κεφάλι. Δεν είναι αυτό που σου αφήνει μια επίγευση που θες να ξεπλύνεις με βότκα.
Άλλοι εξίσου… σομελιεράδικοι όροι:
1. “Μακρά επίγευση”
Μήπως ακούγεται σαν κάτι που θα το έλεγες για την πιο βαρετή κουβέντα που έχεις ακούσει ποτέ; Μπορεί. Αλλά όχι, η “μακρά επίγευση” αναφέρεται στο πόσο διαρκεί η γεύση του κρασιού στο στόμα σου αφού το έχεις καταπιεί. Αν δηλαδή, η γεύση κρατάει τόση ώρα που προλαβαίνεις να πεις μια ολόκληρη ιστορία από το στρατό και ακόμα το αισθάνεσαι, τότε, μπράβο, έχεις ένα κρασί με “μακρά επίγευση”. Καλό αυτό. Τώρα, αν η γεύση θυμίζει κάτι από μουχλιασμένο πάτωμα, τότε, ας ήταν λίγο πιο… κοντή.
2. “Νότες καπνού και δέρματος”
Αν πιάσεις τον εαυτό σου να σκέφτεται “Τι; Πίνουμε παλτό τώρα;”, δεν είσαι μακριά από την αλήθεια. Αυτός ο όρος αναφέρεται στα αρώματα που συναντάμε σε πολλά κόκκινα κρασιά (συνήθως βαριά και παλαιωμένα), και ναι, υποτίθεται ότι θυμίζουν δέρμα, ξύλο, καπνό, και καμιά φορά λίγο… υγρασία. Είναι σαν να μπήκες σε μια παλιά βιβλιοθήκη γεμάτη καπνισμένες αναμνήσεις. Λογικά κάτι ξέρουν οι σομελιέ, αλλά αν εσύ προτιμάς το κρασί σου να θυμίζει σταφύλια και όχι τσιγάρα, δε θα σε κρίνει κανείς.
3. “Αρμονία”
Όχι, δεν αναφέρεται στο πώς τραγουδούν τα γλυκά τα αηδόνια όταν πίνεις το κρασί. Η αρμονία ενός κρασιού έχει να κάνει με το πώς όλες οι γεύσεις και τα αρώματά του «δένουν» μεταξύ τους. Είναι σαν το κρασί να έχει πάει σε μαθήματα κοινωνικής συμπεριφοράς και να έχει μάθει να μην κάνει φασαρία στο στόμα σου. Αν ένα κρασί είναι αρμονικό, σημαίνει πως όλες του οι γεύσεις – η γλυκύτητα, η οξύτητα, οι τανίνες – συνεργάζονται άψογα, χωρίς κανείς να προσπαθεί να κλέψει την παράσταση.
4. “Βουτυράτο”
Αυτός ο όρος ανήκει στην οικογένεια των περιγραφών που σου προκαλούν μια στιγμιαία αναγούλα. Ποιος θέλει να πίνει βούτυρο; Κι όμως, η “βουτυράτη” αίσθηση δεν έχει να κάνει με βούτυρο στο κρασί (ευτυχώς), αλλά με τη μεταξένια υφή του κρασιού στο στόμα. Αν πιεις ένα Chardonnay που έχει παλαιωθεί σε βαρέλια δρυός, μπορεί να σου αφήσει αυτή την “βουτυράτη” αίσθηση. Κάτι σαν να πίνεις ένα κρασί και ταυτόχρονα να τρως ένα απαλό κομμάτι βουτυρένιου κέικ.
5. “Φρουτώδες”
Εδώ τα πράγματα είναι πιο απλά. Το “φρουτώδες” κρασί δεν σημαίνει ότι είναι γεμάτο φράουλες, αλλά ότι έχει έντονα αρώματα φρούτων, συνήθως κόκκινων ή μαύρων. Μην εκπλαγείς αν ακούσεις: “Αυτό το κρασί έχει έντονο άρωμα κερασιού, βατόμουρου και λίγο πεπόνι”. Και όχι, μην ψάξεις για τα κεράσια. Δε θα τα βρεις μέσα στο μπουκάλι.
Πώς να αντιμετωπίσεις τον σομελιέ:
Το μυστικό είναι να τον αντιμετωπίσεις με χιούμορ και να μη σε πιάσει το άγχος της γνώσης. Αν δεν καταλαβαίνεις τι εννοεί, ζήτα του να σου εξηγήσει με απλά λόγια. Σκέψου πως, στην τελική, και ο σομελιέ άνθρωπος είναι και απλώς κάνει τη δουλειά του. Άσε που έχει περάσει πολλές ώρες της ζωής του μυρίζοντας κρασιά, οπότε, ας τον συγχωρήσουμε για τον ενθουσιασμό του. Μια καλή ατάκα για να τον αιφνιδιάσεις: “Μήπως θα μπορούσατε να μου φέρετε ένα κρασί που να συνδυάζει νότες από βατόμουρο, καμένο τοστ και ελαφρώς ταλαιπωρημένη δρυ;” Θα τον κερδίσεις αμέσως. Ή, τουλάχιστον, θα σε αφήσει ήσυχο.
Στο τέλος της ημέρας, το σημαντικότερο είναι να απολαμβάνεις το κρασί σου, είτε αυτό είναι “στρογγυλό”, “βουτυράτο”, “αρμονικό”, είτε απλώς ένα κρασί που ταιριάζει με τα γούστα σου. Και όσο για τους σομελιέ και τις φανταχτερές τους περιγραφές; Ε, ας τους αφήσουμε να έχουν τη διασκέδασή τους. Εμείς ας πιούμε στην υγειά μας και ας συνεχίσουμε να γελάμε με τα περίεργα “σομελιεράδικα”…
